Bouwen aan educatieve infrastructuur

Onderwijsregio Midden Nederland Leert (MNL) bestaat uit 28 VO besturen en 5 MBO besturen en kent daarbinnen twaalf succesvolle partnerschappen (Samen Opleiden & Professionaliseren). Hierin werken scholen en lerarenopleidingen intensief samen om studenten op te leiden. 'Deze succesvolle samenwerking wordt met hulp van de onderwijsregio uitgebouwd tot een gedegen educatieve infrastructuur van leernetwerken van niet alleen studenten van de leraren opleidingen, maar ook startende leraren, zij-instromers, statushouders', aldus voorzitter van de onderwijsregio, Theo Douma.  

Basis:  infrastructuur voor lerenden 
De basis is eenvoudig: ieder schoolbestuur wordt door de Onderwijsregio ondersteund om een leernetwerk voor studenten en beginnende leraren op te zetten. Dit netwerk komt gedurende het hele schooljaar regelmatig bijeen onder begeleiding van een schoolopleider. De intensieve begeleiding voorkomt dat startende leraren en/of de studenten van de lerarenopleidingen in de problemen raken of zelfs uitvallen. Ook kunnen zij-instromers, statushouders maar ook onbevoegde leraren (met als doel ze alsnog van een bevoegdheid te voorzien) op ieder moment in het jaar instromen.  
Het kernbegrip is intensieve begeleiding. Afhankelijk van de fase waar de startende leraren en/of de studenten zich bevinden, wordt er aandacht besteed aan alle aspecten van het lesgeven. Van klassen-management tot mentoraat tot oudercontacten en alles daartussen. De startende leraren leren van elkaar en ervaren dat problemen waar zij tegen aan lopen bij alle leraren plaatsvinden en niet alleen bij hen.  

Gezamenlijke deelname aan andere initiatieven mogelijk maken  
Co-teach- Digitale Geletterdheid 
Het is voor afzonderlijke scholen vaak niet mogelijk om aan gezamenlijke initiatieven deel te nemen om de gevolgen van het lerarentekort aan te pakken. Een mooi voorbeeld is Digitale Geletterdheid/Co-teach, een project om informatica-onderwijs te geven op plaatsen waar geen leraar geworven kan worden. Zo wordt een leerlijn ontwikkeld van het eerste jaar t/m het zesde jaar in het VO door de Hogeschool Utrecht en de Universiteit Utrecht. Deze kan individueel door een leerling gevolgd worden, maar ook begeleid door informatica-studenten of gastdocenten uit het bedrijfsleven. Meer info www.co-teach.nl  

Professionalisering 
Professionalisering blijkt effectief om leraarschap in alle fasen van zijn beroepsmatig leven aantrekkelijk te houden. Het kan om een tweede bevoegdheid gaan maar ook om deskundigheidsbevordering over AI. Een adequaat aanbod organiseren is vaak te duur voor één onderwijsbestuur. Als de Onderwijsregio MNL deze vraag kan bundelen, is dat plotseling wél haalbaar. De onderwijsregio brengt nu de vragen in kaart zodat iedere doelgroep, ook die van de schoolleiders in de professionalisering-behoefte voorzien kan worden. 

Talentpool & Transitiepool (Vervangingspool) 
Veel PO-besturen (Basisonderwijs) hebben een eigen vervangingspool om het lerarentekort op te vangen. Tal van VO scholen zijn genoodzaakt om via commerciële bureaus de broodnodige leraren in te huren. Een weinig doelmatige manier om overheidsmiddelen in te zetten, die ook nog eens in toenemende mate structureel aan het worden is. Afzonderlijke besturen hebben niet de schaal of de middelen om een talent- of vervangingspool in te richten. De onderwijsregio MNL is, bij wijze van pilot, bezig een dergelijke pool te creëren in Amersfoort.  

Student op School 
De scholen van Midden Nederland kunnen vanaf 2025 studenten vanuit andere opleidingen om taken te vervullen op de scholen, deels gefinancierd door de Onderwijsregio. Ze mogen uiteraard geen les geven maar wel allerlei andere taken op school uitvoeren. Zo maken studenten van buiten de lerarenopleidingen kennis met het onderwijs en wellicht leidt dat weer op termijn tot nieuwe leraren. De organisatie ‘Student op School’ organiseert dit proces in de regio Utrecht. Meer info: Student op School - Universiteit Utrecht 

Een keten aanpak  
De onderwijsregio MNL werkt aan het versterken van de keten van het werven tot aan de uiteindelijke nazorg voor de zij-instromer en statushouder nadat deze de opleiding heeft afgerond en werkt (o.a. om tussentijdse uitval te voorkomen). Het MNL-loket is opgezet om de ketensamenwerking van het werven tot aan de uiteindelijke nazorg voor de zij-instromer en statushouder nadat deze de opleiding heeft afgerond en werkt, te versterken. Het loket is bereikbaar via www.middennederlandleert.nl en de frontoffice (eerste contact) en backoffice (warme overdracht) is op hoofdlijnen ingericht. Een ketenregisseur is integraal verantwoordelijk voor de gehele keten van de zij-instroom en statushouder. 
 
Kortom, de Onderwijsregio Midden Nederland Leert, hoe jong ook, maakt nu al op tal van onderwerpen een verschil. De echte uitdaging is om de verbanden te leggen met de andere arbeidsmarktsectoren om zo in gezamenlijkheid het verschil te kunnen maken in arbeidsmarktvraagstukken. 

De Onderwijsregio Midden Nederland Leert 
De onderwijsregio Midden Nederland Leert is één van de kleine vijftig onderwijsregio’s in Nederland en bestaat uit 28 instellingen voor voortgezet onderwijs, 5 mbo-instellingen en 11 opleidingsinstituten. De regio is ook alliantiepartner van de UTA. Ze heeft als doel om gezamenlijk te anticiperen op de impact van het lerarentekort het beroep leraar aantrekkelijk te maken en te houden en nieuwe doelgroepen te interesseren voor het beroep van leraar en/of schoolleider. Sinds 1 januari 2025 is de onderwijsregio een coöperatie waarin 33 schoolbesturen deelnemen. 
Meer info www.middennederlandleert.nl